یکم. نیروی زمینی اسراییل
این نیرو دارای 134 هزار سرباز آمادة رزم (مرد و زن) میباشد که در سه لشگر تقسیم شدهاند، البته در زمان آمادهباش کامل و شرایط جنگی نیروی ذخیره و تعداد لشگرها افزایش مییابد. نیروی متشکل از 365 هزار سرباز (مرد و زن) میباشد که همگی آنها ظرف مدت 48 الی 72 ساعت آماده خواهند بود. به عبارت دیگر تعداد نیروهای زمینی اسراییل، در حدود پانصد هزار نفر میباشد وحتی میتواند به ششصد هزار نفر نیز برسد.
1. نیروی زرهی
2/62 درصد از نیروی زمینی در اختیار نیروی زرهی است و این امر بیانگر اهمیت این نیرو میباشد. ارتش اسراییل دارای 5400 تا 5500 تانک است در حالی که ارتش سوریه 4600 تانک در اختیار دارد. اگر بخواهیم در مقام مقایسه با ارتش این رژیم، ارتش مصر را در نظر آوریم، خواهیم دید که 6/44 درصد از ارتش مصر را نیروهای زرهی در اختیار دارند و این نیروهای زرهی در اختیار دارند و این نیروهای در حدود 3650 تانک در اختیار دارند و این امر بیانگر ضعف ارتش مصر در مقابل ارتش سوریه و اسراییل و اهمیت استفادة وسیع از تانک در اندیشة نظامی اسراییل است.
2. نیروی پیاده مکانیزه
اسراییل دارای 9500 نفر بر جنگی در اندازهها و مدلهای مختلف است در حالی که ارتش سوریه 3750 و ارتش مصر 3904 نفربر در اختیار دارند. به عبارت دیگر، تفاوتی 250 درصدی میان تجهیزات ترابری ارتش اسراییل با ارتش سوریه و 243 درصدی با ارتش مصر به چشم میخورد که این امر بیانگر اهمیت لجستیک در تفکر نظامی اسراییل میباشد.
3. توپخانه
بیش از 1810 توپخانة میدانی و هاوتزر در اختیار نیروی زمینی این رژیم میباشد. در جنگ 1973 زمانی که نیروی هوایی اسراییل نتوانست از آتش خود جهت حمایت از نیروی زمینی استفاه کند، آتش توپخانة مصر و سوریه برتری قابل ملاحظهای نسبت به نیروی زمینی اسراییل یافت. از آن پس ارتش صهیونیستی نسبت به افزایش کیفی و کمّی توپخانه توجه بیشتری نشان داد، به طوری که هم اینک حجم این توپخانه 22 درصد بیشتر از توپخانههای سوریه و مصر میباشد.
4. خمپارهاندازها
خمپارهاندازها از جنگ 1948 تا کنون نقش مهمی در ارتش اسراییل داشتهاند، زیرا طرز استفادة آنها آسان و در عین حال ارزان قیمت هستند، در تمامی شرایط قابل استفاده است، به راحتی به کار میافتد و نیروهای پیاده میتوانند به سرعت از آنها استفاده کنند، ضمن اینکه ساخت آنها هزینة زیادی در بر ندارد. هم اکنون ارتش اسراییل دارای 2740 خمپارهانداز سنگین می باشد، 1600 خمپارهانداز 81 میلیمتری، 900 خمپارهانداز 120 میلیمتری، 240 خمپارهانداز 160 میلیمتری، در حدود پنجهزار خمپارهانداز 60 و 52 میلیمتری نیز در اختیار این ارتش میباشد.
5. موشکهای
تا قبل از جنگ 1973 و با توجه به اینکه اندیشة نظامی اسراییل مبتنی بر اتکا به تانک و هواپیما بود، توجه چندانی به موشکهای ضد تانک نمی شد، اما در جنگ سال 1973 ارتشهای سوریه و مصر با قدرت و شدت بالایی از موشکهای ضد تانک برای از کار انداختن تانکهای اسراییلی استفاده کردند و موفقیت مطلوبی نیز به دست آوردند. این موفقیت نه تنها در تاریخ جنگهای اعراب و اسراییل بلکه در تاریخ جنگهای مدرن نیز بینظیر بود. از آن پس اسراییل به اهمیت موشکهای ضد تانک پیبرد به طوری که در حال حاضر ارتش آن دارای 3200 سکوی پرتاپ موشکهای آمریکایی «بی جی ام ـ 71 تاو» و «تاو ـ 2» و 18 هزار موشک میباشد. همچنین در حدود 2000 پرتابگر موشک آمریکایی در آسوان و تعداد بسیاری از سکوهای پرتاب اسراییلی ماپاتس که نمونهای از موشکهای آمریکایی «تاو» میباشد و توسط اسراییل در سال 1984 طراحی و ساخته شده و با اشعة لیزر کار میکند، در اختیار ارتش اسراییل قرار گرفته است. تعداد و مدل موشکهای ارتش اسراییل بسیار زیاد و متنوع می باشد، اما آمار دقیقی از آنها در دسترس نیست.
6. موشکهای ضد هواپیما و بالستیک
تا جنگ 1973، ارتش اسراییل به دفاع پدافندی خود چه از لحاظ کمیت و چه از لحاظ کیفیت توجهی نشان نمیداد و معتقد بود هواپیماهای جنگنده بهترین وسیله برای مقابله با هواپیماهای دشمن میباشد. اما پس از تجربة جنگ 1973، این ارتش به دفاع پدافندی توجهی ویژه نشان داد، به طوری که در سال 1997، 17 باطری موشکهای «ام ای ام ـ 23 هاوک» ضد هواپیما که ساخت آمریکا میباشد، در اختیار ارتش اسراییل قرار گرفت، در حال حاضر 102 سکوی پرتاب همراه با 306 موشک آمادة پرتاب است، البته به غیر از این موارد، 900 الی 1000 موشک ذخیره نیز در اختیار دارد.
همچنین چهار باطری موشک مدل «پاک ـ 2» معروف به تام «پاتریوت» نیز که باز هم آمریکایی است در خدمت ارتش اسراییل قرار گرفته است. این موشکهای دوربرد و ضد هواپیما، موشکهای بالستیک و موشکهای کروز هستند. برای موشکهای پاتریوت، 16 سکوی پرتاب متحرک 64 موشک آمادة پرتاب وجود دارد، ضمن اینکه 128 موشک دیگر نیز آماده پرتاب است که فعلاً به صورت ذخیره نگهداری میشود، اما با توجه به نتایج پرتاب این موشکها در جنگ 1991 خلیج فارس، عملکرد این موشکها چندان رضایتبخش نیست و به همین دلیل در حال حاضر آمریکا در تلاش است تا نمونهای پیشرفتهتر تحت نام «پاک ـ 3» ارایه کند. بجز موارد مذکور، هشت باطری موشکهای ضد هواپیماهای در حال پرواز در ارتفاع پایین نیز که با اشعة مادون قرمز کار میکند و ساخت آمریکا میباشد، در اختیار ارتش اسراییل قرار دارد. مدل این موشکها «ام ـ 48 الف 1 چاپارال» میباشد و 48 سکوی چهارگانه با 192 موشک آمادة شلیک است. تعداد این موشکها در ارتش اسراییل در حدود 1152 موشک میباشد.
اسراییل از سال 1992 با مشارکت فنی و مالی ایالات متحده در حال ساخت یک مدل موشک ضد موشک جدید به نام «آرو» میباشد. حداکثر برد این موشک 500 کیلومتر است تا بتواند در دورترین فاصله از اسراییل موشکهای بالستیک حمله کننده به آن را هدف قرار دهد. البته بدون کمک از طریق ارتباط میان ماهوارههای امریکایی به سیستم هشدار سریع اسراییل، نمیتوان در زمان مناسب در مقابل موشکهای بالستیک حمل کنندة به اسراییل قرار گرفت. این رژیم برای اینکه بتواند توان دفاع موشکی خود را بالا ببرد، از ایالات متحده درخواست کرده است تا هر چه سریعتر مدل پیشرفته «آروـ2» را به مرحلة ساخت برساند. قرار بود اسراییل در آوریل 1998 دو باطری موشک «آروـ2» را دریافت کند، اما دولت اسراییل در خواست کرد که یک باطری دیگر نیز اضافه شود، با توجه به هزینة 150 میلیون دلاری ساخت این باطریها و در پرتو اانتشار وسیع موشکهای بالستیک در سطح منطقه، ایالات متحده تصمیم گرفته است بخشی از هزینههای ساخت باطری سوم را تقبّل نماید.
یک پروژة مشترک دیگر میان اسراییل و ایالات متحده برای ساخت موشک ضد موشک کاتیوشا که از سوی مقاومت ملی لبنان به عنوان پاسخی به حملات اسراییل علیه شهروندان لبنانی مورد استفاده قرار میگیرد، در حال پیگیری است. نام این پروژه «ناتیلوس» است. توپخانة اسراییل نیز متعدد و متنوع میباشد. یکی از مدلهای این توپخانه « ام ـ 163 فالکون» است و مدل دیگر «شیلکا» میباشد که مدل اخیر در اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده است و ارتش اسراییل تعدادی از آنها را طی جنگ 1973 و اشغال جنوب لبنان در 1982 به دست آورد. آزمایشهای نشان داد که توپ «شلیکا» از فالکن آمریکایی بهتر است و قدرت نشانهگیری آن بالاتر میباشد.
نوع دیگری از موشکها به نام «آدامز» که ساخت اسراییل، به تعداد بیشماری در اختیار ارتش قرار گرفته است. این موشکها بسیار سبکوزن هستند و در زمرة نادر موشکهای زمین به هوا میباشند که حتی میتوان آنها را در پشت یک خودروی مسطح مثل جیپ یا وانتبار قرار داد و شلیک کرد. این موشکها به طور عمودی و برای ارتفاعات پایین مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین تعداد سه هزار موشک «رد آی» که بر روی شانه حمل و به وسیلة دوربین چشمی مادون قرمز جهتگیری میشوند، در خدمت این ارتش میباشد. این موشکها ساخت امریکاست و برای مقابله با موشک روسی (سام ـ 7) ساخته شده و بعد از جنگ 1973 به ارتش این رژیم تحویل شده است. همچنین موشکهای معروف به «استینگر» که پیش از این به «رد آی ـ 2» معروف بود و نمونة پیشرفتهتری از آن به شمار میآید به تعداد نامشخصی در اختیار اسراییل قرار گرفته است.
بدین ترتیب اهمیت تسلیحات دفاع هوایی، چه موشکهای ضد هواپیما و چه ضد موشکهای بالستیک، از بعد از جنگ 1973 برای ارتش اسراییل مشخص میشود. با وجود این، هواپیماهای جنگنده کماکان ابزار اصلی دفاع هوایی علیه جنگندههای دیگر کشورها به شمار میآید، گر چه نقش دفاعی هواپیماها بعد از جنگ 1973 به ارتش این رژیم تحویل شده است. همچنین موشکهای معروف به «استینگر» که پیش از این به «ردآی ـ 2» معروف بود و نمونة پیشرفتهتری از آن به شمار میآید به تعداد نامشخصی در اختیار اسراییل قرار گرفته است.
بدین ترتیب اهمیت تسلیحات دفاع هوایی، چه موشکهای ضدهواپیما و چه ضدموشکهای بالستیک، از بعد از جنگ 1973 برای ارتش اسراییل مشخص میشود. با وجود این، هواپیماهای جنگنده کماکان ابزار اصلی دفاع هوایی علیه جنگندههای دیگر کشورها به شمار میآید، گر چه نقش دفاعی هواپیماها بعد از جنگ 1973 کمتر شده است. بد نیست مقایسهای میان تسلیحات دفاع هوایی کشورهای عربی مثل مصر و سوریه با این رژیم ارایه بدهیم. به عنوان مثال، دفاع هوایی سوریه دارای حدود 130 باطری سام 2و3و6 [50 باطری سام 6]، 8 باطری سام ـ 5، 15 باطری سام ـ 8، 24 باطری سام ـ 9 و 9 باطری سام ـ 13 میباشد.
7. موشکهای بالستیک (زمین به زمین)
در حال حاضر سه مدل موشک بالستیکی تاکتیکی ـ عملیاتی در ارتش اسراییل موجود دارد. در این میان 27 سکوی پرتاب موشکهای زمین به زمین تاکتیکی از نوع «م ج م ـ 52 سی لانس» ساخت امریکا با قابلیت استفاده از کلاهکهای متعارف یا خوشهای به وزن 454 کیلوگرم در این ارتش وجود دارد. با استفاده از این کلاهکها، موشک میتواند حداکثر مسافتی معادل 72 کیلومتر را طی کند، اما اگر از یک کلاهک هستهای با توان 10 کیلویی در رأس این موشکها استفاده شود این مسافت به 120 تا 130 کیلومتر خواهد رسید. کارشناسان نظامی غربی معتقدند تعمیرات و بازسازی صحیح موشکهای «لانس» و دقت در حفاظت از تجهیزات الکترونیکی آن باعث میشود تا این موشکها بتوانند به خوبی از نیروهای نظامی پرتحرک حمایت کنند و یا اینکه هدفهای بزرگی نظیر شهرها، پایگاهها، فرودگاهها و صایع زیربنایی اقتصادی را مورد اصابت قرار دهند.
نوع دوم موشکهای بالستیکی که در اختیار ارتش اسراییل میباشد، موشکهای «جریکو ـ 1» فرانسوی میباشد که در سال 1965 در صحرای شمال آفریقا مورد آزمایش قرار گرفت. فرانسه تا قبل از اعمال تحریم نظامی پس از جنگ 1967 در حدود 14 موشک به اسراییل فروخت و از آن به بعد اسراییل خود مبادرت به تولید این نوع از موشکها کرد. یکی از کارشناسان آمریکایی برآورد کرده است که اسراییل سالانه بین 60 تا 80 موشک «جریکوـ1» تولید میکند. گفته میشود این موشک بردی در حدود 482 تا 563 کیلومتر دارد و قادر به حمل کلاهک هستهای متعارف میباشد.
نوع سوم موشکهای بالستیک اسراییل «جریکو ـ 2» میباشد که در داخل ساخته شده است و مدل پیشرفتهای از «جریکو ـ 1» به شمار میآید. این نوع موشکها از سال 1981 در اختیار ارتش اسراییل قرار گرفت. اسراییل در مه 1987 این موشک را مورد آزمایش سری قرار داد که موشک با طی مسافتی معادل 850 کیلومتر در دریای مدیترانه در جنوب جزیرة کرت فرو افتاد، پس از آن ازمایش دوم در ژانویة 1988 انجام شد. در 19 سپتامبر 1988 رژیم صهیونیستی اولین ماهوارة خود را به نام (افق ـ 1) با استفاده از نوع پیشرفته و دو مرحلهای موشک «جریکو ـ 2» پرتاب کرد و در 5 آوریل 1995 سومین ماهوارة (افق ـ 3) خود را پرتاب کرد. در 14 سپتامبر 1989 سومین آزایش موشکی خود را انجام داد که در این آزمایش، موشک از نقطهای واقع در نزدیکی شهر قدس پرتاب شد و پس از عبور از قسمت وسیعی از دریای مدیترانه در 400 کیلومتری شمال شهر بنغازی لیبی و درون دریا فرود آمد و بدین ترتیب مسافتی در حدود 1300 کیلومتر را طی کرد. منابع
اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که حداکثر برد موشک «جریکو ـ 2» در حدود 1500 کیلومتر میباشد و اسراییل در حدود یکصد موشک از این نوع تولید کرده است. گفته میشود این موشک نیز قادر به حمل کلاهکهای هستهای 340 کیلوگرمی و کلاهکهای متعارف میباشد. مجلة جینز اینتلیجنس ریویو در سال 1997 گزارش کرد که در حدود 150 کلاهک هستهای و 50 موشک «جریکو ـ 2» در پایگاه هوایی اسراییلی «زکریا» واقع در جنوب شرقی تلآویو، انبار شده است. روزنامة اورشلیم پست در خبری که در 3 جولای 1998 منتشر کرد، نوشت موشک «جریکو ـ 3» دارای برد 5 هزار کیلومتر و کلاهک هستهای به وزن یک تن میباشد.
دوم. نیروی هوایی اسراییل
نیروی هوایی اسراییل در واقع بدنة اصلی ساختار نظامی آن را تشکیل میدهد. با توجه به اندیشة نظامی هجومی این رژیم که بر مبنای بازدارندگی و برتری کیفی استوار میباشد، میتوان سه رکن اصلی این اندیشه را این چنین معرفی کرد؛
1. توان حمله به عمق استراتژیک عربی جهت فلج کردن توان نیروی هوایی عربی و سپس وارد آوردن ضربات متعدد به نیروی زمینی در جبهههای نبرد؛
بر گرفته از سایت امپرالیسم صهیونیزم